Κυριακή 20 Δεκέμβρη. Η πρότασή μας είναι αυτή: τα καπιταλιστικά κράτη του πλανήτη «διαχειρίζονται» τον τσαχπίνη ανάλογα με την θέση και τις προοπτικές του καπιταλισμού τους (και, ευρύτερα, του «κοινωνικού κεφαλαίου» τους) σ’ αυτήν την εξελισσόμενη Αλλαγή Παραδείγματος. Σ’ αυτό το (αφαιρετικό ίσως αλλά όχι αυθαίρετο) σχήμα υπάρχουν δύο «άκρα». Κράτη / κεφάλαια / κοινωνίες με ήδη υψηλή θέση (που διεκδικούν επικυριαρχίες στο υπόλοιπο του 21^ου αιώνα) και απ’ την άλλη μεριά κράτη / κεφάλαια / κοινωνίες που βρίσκονται σε σχετικά χαμηλή θέση, δεν έχουν βλέψεις κορυφής, μπορούν όμως να βελτιώσουν την (σχετική) θέση τους στον πλανητικό καταμερισμό εξουσίας αρθρωνόμενα με εκείνα της πρώτης κατηγορίας. Σ’ αυτήν την πρώτη κατηγορία θα τοποθετούσαμε οπωσδήποτε το Πεκίνο, το Τόκιο, την Σεούλ… Στην δεύτερη την Accra (γκάνα), το Dakar (σενεγάλη), και άλλα αφρικανικά (και όχι μόνο) κράτη.

Για διαφορετικούς λόγους η υγιεινιστική τρομοεκστρατεία, άρα η δημιουργική λογιστική θανάτου, η υπερδιόγκωση της απειλής του τσαχπίνη και όλα τα υπόλοιπα θα ήταν (έτσι πάει ο συλλογισμός) από άχρηστη έως επικίνδυνη σ’ αυτά τα δύο άκρα. Στους κορυφαίους επειδή έχουν ήδη τους κοινωνικούς / τεχνικούς όρους για να αισιοδοξούν για την εξέλιξη των καπιταλισμών τους στον 21^ο αιώνα. Έχουν, σα να λέμε, την «κοινωνική πειθαρχία» και την «κοινωνική κουλτούρα» που ευνοούν την ομαλή μετάβαση / εξέλιξη του βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικου συμπλέγματός τους, με προοπτικές ευρύτερης ηγεμονίας. Στους «χαμηλούς» επειδή δεν έχουν και δεν ελπίζουν να αποκτήσουν γρήγορα τέτοια χαρακτηριστικά· έχουν όμως άλλους πόρους (γεωγραφική θέση, φυσικούς πόρους, τεχνολογικές νησίδες) που τους επιτρέπουν να εκτιμούν βάσιμα ότι δεν θα υποβαθμιστούν και πως, αντίθετα, με τις σωστές επιλογές συμμάχων θα αναβαθμιστούν. Σαν δορυφόροι – αλλά θα αναβαθμιστούν.

Σ’ αυτό το σχήμα το δράμα της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας με σημαία τον τσαχπίνη παίζεται στο ενδιάμεσο φάσμα. Όπου βρίσκονται τόσο τα κράτη του δυτικού (ευρωπαϊκού, βορειοαμερικάνικου) καπιταλισμού όσο και κράτη του είδους ιράν, τουρκία ή βραζιλία. Εδώ το ζήτημα της «προσαρμογής» των κοινωνικών (και επιχειρηματικών) κεφαλαίων στις προδιαγραφές της 4^ης βιομηχανικής επανάστασης γίνεται (μπορεί να είναι) υπαρξιακό. Το Αποκαλυψιακό Θέαμα του Θανάτου, όπως ακριβώς το είχε περιγράψει ο G. Caffentzis (έχουμε κάνει παραπάνω από μία αναφορές σ’ αυτό), όπου ο κίνδυνος “καπιταλιστικού θανάτου” μεταφέρεται στους υπηκόους σαν απειλή για τον δικό τους θάνατο “αν δεν…” (αν δεν πειθαρχήσουν, αν δεν υπακούσουν, κλπ) είναι αλληγορία και μαζί εργαλείο εκβιασμού. Για ένα γρήγορο και συντονισμένο “άλμα” / αλλαγή συμπεριφορών, ηθών, εθίμων, νομικών κανόνων· ένα κυβερνητικό (cybernetic) άλμα βιοπολιτικής διαχείρισης της εξουσίας και της υποτέλειας.

Αν και στη δυτική φιλολογία υπάρχουν από ικανοποιητικές μέχρι εξαιρετικές αναλύσεις (και γενεαλογίες) της εξέλιξης και των προδιαγραφών της κρατικής / καπιταλιστικής βιοπολιτικής, είχαν (και μπορεί να έχουν ακόμα) μια λανθάνουσα παραδοχή. Ότι σαν διαδικασία, ειδικά σε φάσεις μετάβασης, πρόκειται για κάτι πανανθρώπινο. Είναι αυτές οι αναλύσεις, σα να λέμε, «δυτικοκεντρικές»! Όμως οι κτυπητές διαφορές στα «μεγέθη» και στις «πολιτικές» σε σχέση με τον τσαχπίνη μας υποχρεώνουν να κρατήσουμε μεν αυτά τα συμπεράσματα σχετικοποιώντας τα δε. Αν τα δυτικά κράτη / κεφάλαια και μερικά ακόμα, για συγκεκριμένους λόγους, βρίσκονται σε μια ιστορική συγκυρία όπου είναι πιθανό είτε να ξεπέσουν είτε να «ανέβουν» στον παγκόσμιο καταμερισμό, τότε αυτά είναι που χρειάζονται τόσα και τέτοια «μαγειρέματα», «μέτρα», πραξικοπήματα, διαγραφή της θεσμικής και ιδεολογικής ιστορίας τους, βίαιες αναδιαρθρώσεις της καθημερινής ζωής, mRNA πλατφόρμες, «απαγορεύονται τα φιλιά και οι χειραψίες», και όλα τα υπόλοιπα! Δεν πρόκειται πάντως για «πανανθρώπινο», για «παγκόσμιο» ζήτημα! Για να το πούμε με διαφορετικό τρόπο: για την πολιτική της καπιταλιστικής εξουσίας στον πλανήτη η «πανδημία» δεν είναι πραγματικά παν-δημική! Είναι εστιασμένη εδώ ή εκεί. Έχει συγκεκριμένες πυκνώσεις. Και γι’ αυτό δεν φταίει ούτε ο τσαχπίνης ούτε η μυθική φονικότητά του. Δεν φταίει ούτε ο αριθμός των κρεβατιών στις εντατικές, παρά μόνο σε δεύτερο ή τρίτο βαθμό.

Μ’ αυτόν τον τρόπο μπορούμε να εξηγήσουμε το γιατί το γερμανικό κράτος / κεφάλαιο τα καταφέρνει καλύτερα – και το ιταλικό με το γαλλικό χειρότερα. Το πρώτο έχει (σχετικά) μικρότερη ανάγκη απ’ τα δύο άλλα να βιαστεί και να βιάσει στο εσωτερικό του για να κρατηθεί ψηλά στον παγκόσμιο καταμερισμό· συνεπώς, πέρα από «καλύτερο σύστημα υγείας» έχει και «καλύτερο σύστημα αποφυγής των θανατο-υπερβολών»… Σαν ποσοστό θανάτων χρεωμένων σε σχέση με τα χρεωμένα κρούσματα στον τσαχπίνη το Βερολίνο έχει ένα ταπεινό ποσοστό 1,76%, σε σχέση με το γαλλικό 2,45% και το ιταλικό 3,5% (κοντά στο ιαπωνικό 1,46% και το νοτιοκορεατικό 1,35%). Δεν διαφοροποιείται στρατηγικά απ’ τους γείτονές του ως προς το “πνεύμα” της διαχείρισης· δεν είναι «σουηδικό» σαν να λέμε (που, παρεπιπτόντως, στο κλάσμα θάνατοι προς κρούσματα βρίσκεται στο 2,17% – σχεδόν χωρίς “μέτρα”…). Διαφοροποιείται όμως ως προς την τακτική… Κι αυτό κάνει μια κάποια διαφορά – πάντα μέσα στο δυτικό στρατόπεδο. Σε σύγκριση με το αμερικανικό ή το αγγλικό η διαφορά τείνει να είναι περισσότερο αισθητή· σε συνδυασμό και με τις υπόλοιπες πλευρές της παρακμής…

Αν οι πιο πάνω συλλογισμοί ευσταθούν, τότε τα μαγειρέματα στο ελλαδιστάν αποκτούν μια κωμικοτραγική διάσταση! Το ελλαδιστάν ανήκει στην «ιταλική σχολή» (με ποσοστό θάνατοι προς κρούσματα το καθόλου ευκαταφρόνητο 3,14%), έχει εντυπωσιακά υψηλό αριθμό θανάτων στις εντατικές, χωρίς όμως συμμετοχή στους g7!!! Πώς είναι, λοιπόν, απ’ την μια μεριά οι ελληνικές οικογένειες να παρκάρουν τους με χρόνια προβλήματα ηλικιωμένους τους στα νοσοκομεία “για να μην τους πεθάνουν στο σπίτι” απ’ τον covid, και αυτοί να πεθαίνουν αναγκαστικά απ’ τις αποσωληνώσεις των “διασωληνώσεων”, και απ’ την άλλη να παρακαλάς την κάθε phizer και την κάθε microsoft (τους Άρχοντες του Αλγοριθμικού Σκότους ή Φωτός, ανάλογα με τα γούστα…) να «κάνει επενδύσεις» εδώ; Ε, το ευθέως ανάλογό του, στο πεδίο της «κρίσης», είναι να δραματοποιείς την υγιεινιστική κουζίνα σου, τα χοντροκομένα μαγειρέματά σου, σε τέτοιο βαθμό ώστε να διεκδικείς «πρόκριση στον τελικό» στους ολυμπιακούς της covid – δυστυχίας! Ντοπέ; Ντοπέ, όπως άλλοτε – τί να κάνεις όμως;

Θα πει κάποιος εδώ (και θα έχει δίκιο): μα είναι δυνατόν να υπάρχει τέτοιου είδους σχεδιασμός απ’ το ελληνικό καθεστώς; Όχι βέβαια – δεν είναι ζήτημα «σχεδιασμού»! Είναι, μάλλον, ζήτημα χύμα μεν αλλά και προσανατολισμένου βολονταρισμού μιας ιστορικής δομής εξουσίας: στον αγώνα τους να «σταθούν» (ή και να ανέβουν) στο πολιτικά προσοδικό μοντέλο, διάφορα επιμέρους κρατικά και κοινωνικά συμ-φέροντα (συμφέροντα ιατρικά, συμφέροντα φαρμακολογικά, συμφέροντα οικονομικά, συμφέροντα πολιτικά, συμφέροντα οικογενειακά, κληρονομικά, θεσμικά κλπ) είναι αναγκασμένα να πατάνε επί πτωμάτων! Το έχουν ξανακάνει, με διαφορετικές μορφές, πολύ περισσότερο κυριολεκτικές. Είναι το μόνο που ξέρουν να κάνουν.

Συνεπώς πρέπει να υπάρχουν τέτοια, αρκετά τέτοια, κατάλληλα φωτισμένα…