Παρασκευή 20 Νοέμβρη. Μεταφράζουμε με μια μικρή ελευθερία απόδοσης έναν όρο που αγνοούσαμε (ευχαριστούμε τον Τ. για την υπόδειξη και τις σχετικές παραπομπές) αλλά θα μπορούσε, συμπληρωματικά και με νόημα, να συμβάλει στην κατανόηση της εποχής· και της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας. (Οι caradinieri που είναι – κατά τη γνώμη τους – «αντικαπιταλιστές» ασφαλώς θα ενθουσιαστούν και θα προσπαθήσουν να μας σφίξουν το χέρι· αντί για τον λαιμό, όπως θέλουν ως τώρα…). Ο όρος είναι disruptive innovation. Κυριολεκτικά σημαίνει «ταραχοποιός καινοτομία». Πιο αναλυτικά:
Στην θεωρία επιχειρήσεων μια ταραχοποιός καινοτομία είναι μια καινοτομία που δημιουργεί μια καινούργια αγορά και ένα καινούργιο δίκτυο αξίας και, τελικά, διακόπτει μια υπάρχουσα αγορά και ένα υπάρχον δίκτυο αξίας, εκτοπίζοντας καθιερωμένες φίρμες που είναι ηγετικές στηναγορά, εμπορεύματα και συμμαχίες. Ο όρος διαμορφώθηκε και αναλύθηκε αρχικά απ’ τον αμερικάνο ακαδημαϊκό Clayton M. Christenesen και τους συνεργάτες του απ’ το 1995 και μετά, και θεωρήθηκε η πιο επιδραστική επιχειρηματική ιδέα στις αρχές του 21ου αιώνα. Οι Lingfei Wu, Dashun Wang και James A. Evans γενίκευσαν αυτόν τον όρο για να εντοπίσουν ταραχοποιές επιστημονικές και τεχνολογικές προόδους παίρνοντας υλικό από περισσότερες από 65 εκατομύρια ανακοινώσεις, πατέντες και εφαρμογές software την περίοδο απ’ το 1954 ως το 2014. Η δουλειά τους έγινε κεντρικό θέμα στην έκδοση του Nature τον Φλεβάρη του 2018 και επιλέχτηκε ανάμεσα στις 100 περισσότερες συζητημένες απόψεις το 2019….
Αν δεν ήξερε κάποιος την ορολογία, γνώρισε όμως το περιεχόμενό της, θα έπρεπε να κοντοσταθεί. Πρόκειται για καπιταλισμό χωρίς αμφιβολία· όμως είναι οποιοσδήποτε καπιταλισμός; Όχι. Θα μπορούσε (και θα έπρεπε) να παρατηρήσει κάποιος ότι πρόκειται για καπιταλιστικές κινήσεις σε περιόδους Αλλαγής Παραδείγματος, μετάβασης… Θα μπορούσε (και θα έπρεπε) να θυμηθεί έναν άλλο «εντυπωσιακό όρο», σχετικά παλιό, του Σουμπέτερ: δημιουργική καταστροφή. Ο όρος «δημιουργική καταστροφή» δεν εφευρέθηκε για να περιγράψει τον «κατακλυσμό του Νώε» και την άνθηση της φύσης μετά το ουράνιο τόξο! Αναφέρεται στην καταστροφή κεφαλαίου (συμπεριλαμβανομένων της καταστροφής επιχειρήσεων, εργασίας, ζωών, ηθών, εθίμων, συνηθειών) και την δημιουργία νέου κεφαλαίου (επιχειρήσεων, εργασίας, είδους κοινωνικότητας, κλπ). Συνεπώς οι προβοκατόρικες καινοτομίες που έγιναν αξιολάτρευτες μεταξύ των «καινοτόμων επιχειρηματιών» των αρχών του 21ου αιώνα είναι, πιθανότατα, απλά μια επικαιροποίηση της δημιουργικής καταστροφής σα γενικού χαρακτηριστικού του καπιταλιστικού κόσμου.
Ωραία… Θαυμάσια… Εξαιρετικά… Ο καπιταλισμός δεν τελειώνει αν με μερικές γενικές απαγορεύσεις (έτσι λέμε, μια αυθαίρετη ιδέα…) επιταχυνθεί η «καταστροφή» (μέσα ή έξω από εισαγωγικά) κάποιων ειδών καπιταλιστικών επιχειρήσεων ενόσω άλλα είδη ακόμα περισσότερο καπιταλιστικών επιχειρήσεων ανθίσουν πέρα ακόμα κι απ’ την φαντασία των ceo τους… (Το κεφάλαιο με την μορφή του χρήματος μεταφέρεται εύκολα από παρηκμασμένους σε ακμαίους τομείς κερδοφορίας, αλλά αυτό κρατείστε το σαν μυστικό! Κυρίως μην το πείτε σε «αριστερούς»!!!) Δεν τελειώνει ούτε καν αν μεγάλα τμήματα της εργατικής δύναμης / εργατικής τάξης πεταχτούν στα όρια ή και έξω απ’ την «αγορά εργασίας» και αρχίσουν να συντηρούνται με κάποιου είδους «χαρτζιλίκια» από την πατερναλιστική μορφή – κράτος (και πάλι αυθαίρετη η σκέψη μας, «καμμία σχέση με την πραγματικότητα»…). Αυτή η μαζική έκπτωση της τάξης μας μόνο λάδι για τα γρανάζια της μετάβασης είναι· και στοιχίζει ελάχιστα, εκτός αν η εργατική τάξη είναι ήδη έτοιμη (οργανωτικά και πολιτικά) για την αξιοποίηση μιας τέτοιας «ταραχοποιού κρίσης», και κάνει την έφοδό της…
Ως εδώ αυτά φαίνονται «θεωρίες». Ας προχωρήσουμε με λίγο απ’ αυτό το είδος ακόμα. Στα τέλη του 2018 ο σοβαρός, όχι mainstream αλλά γνωστός εκδοτικός οίκος Routledge κυκλοφόρησε ένα βιβλίο / τόμο (460 σελίδων) με τίτλο Routledge Handbook on the Politics of Global Health. Στα ελληνικά: Εγχειρίδιο του Routledge για τις πολιτικές στην παγκόσμια υγεία. Εξαιρετικό εγχείρημα, που μακάρι να το ξέραμε (και να το είχαμε διαβάσει) νωρίτερα – το να διδασκόταν στα λύκεια θα ήταν ίσως απαραίτητο αλλά τρέχα γύρευε πια! Φαίνεται πάντως ότι το 2018, το 2017, το 2016, το 2015, υπήρχε κάποιο σοβαρό και φλέγον θέμα με την υγεία σε κλίμακα πλανήτη· και όχι, βέβαια, το να μην ζούμε για να μην πεθάνουμε (η συνταγή της τρέχουσας τρομοεκστρατείας). Τα 40 κείμενα (δεκάδων συγγραφέων) αυτής της συλλογής δεν έχουν σχέση με τις πορδές των antisocial media (αλλά αυτές οι πορδές είναι που διαμορφώνουν την «κοινωνική συνείδηση»!!) Αντιγράφουμε από την επίσημη παρουσίαση της έκδοσης, μήπως έστω κάποιοι τίτλοι κτυπήσουν κανά κεφάλι (και συνέλθει):
Αυτός ο τόμος κάνει κριτική αξιολόγηση του πως έχει αναπτυχθεί η παγκόσμια βιομηχανία της υγείας και του πως τα συμφέροντα διαφορετικών οικονομικών και πολιτικών παραγόντων διαμορφώνουν το πλαίσιο ενός θεσμικού περιβάλλοντος που αλλάζει ραγδαία. Περιλαμβάνοντας τις απόψεις κορυφαίων συγγραφέων απ’ όλο τον κόσμο, οι 8 τομείς του Εγχειριδίου ερευνούν:
– Τις κρίσιμες προοπτικές της παγκόσμιας υγείας
– Την παγκοσμιοποίηση, τον νεοφιλελευθερισμό και τα συστήματα υγείας
– Τις αλλαγές στην παγκόσμια διαχείριση της υγείας
– Το ρόλο της ανάπτυξης και τις πολιτικές της παγκόσμιας υγείας
– Την άνοδο, την πτώση και την βιωσιμότηα των προγραμμάτων παγκόσμιας υγείας
– Τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, τις εμπορικές σχέσεις και την παγκόσμια υγεία
– Τις ανθρωπιστικές έκτακτες ανάγκες και τις πολιτικές παγκόσμιας υγείας
– Τα ανθρώπινα δικαιώματα, την κοινωνική δικαιοσύνη και την παγκόσμια υγεία.
Παρότι λίγα δείχνουν αυτοί οι τίτλοι, οπωσδήποτε υποδεικνύουν κατηγορηματικά κάτι που ο μικροαστισμός θα προτιμούσε να αγνοεί: το “είμαι καλά” και το “δεν είμαι καλά” περιλαμβάνεται σε υπολογισμούς (και σε διαχειρίσεις) εντελώς άλλης κλίμακας απ’ το μικρο-Εγώ και το μικρο-Εμείς…
Σε κάθε περίπτωση αυτά ήταν έκδοση του Δεκέμβρη του 2018… Κι όσοι δεν το έχουν καταλάβει ήδη διαβάζοντας την περιθωριακή ασταμάτητη μηχανή τους τελευταίους μήνες δεν θα το καταλάβουν ούτε τώρα: η υγιεινιστική τρομο-καταιγίδα, έχοντας ήδη μαζέψει τους αποτυχημένους κεραυνούς του 2005 / 2006 (“γρίπη των πτηνών”) και του 20009 / 2010 (“γρίπη των χοίρων”) το 2018 συγκέντρωνε τις δυνάμεις της στον ορίζοντα.
Δεν γίνεται αναδιάρθρωση χωρίς κρίσεις!